Η σημασία της διαχείρισης των συναισθημάτων στο διαδίκτυο

Σε προηγούμενες ενότητες, έχουμε ήδη καλύψει την ουσία της Παιδείας στα Μέσα: ενεργή, συνειδητή και κριτική χρήση των Μέσων. Ωστόσο, δεν αρκεί να γνωρίζουν οι μαθητές μόνο πώς να το κάνουν αυτό – πρέπει να το εφαρμόσουν και στην πράξη. Είναι ζωτικής σημασίας οι μαθητές όχι μόνο να έχουν γνώσεις και δεξιότητες που σχετίζονται με την Παιδεία στα Μέσα, αλλά και να τις θέσουν σε εφαρμογή. Πρέπει να μάθουν πώς να χρησιμοποιούν τις δεξιότητές τους στον γραμματισμό στα Μέσα ώστε να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους κατά τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, για παράδειγμα. Έρευνες δείχνουν ότι οι νέοι που το κάνουν αυτό βιώνουν λιγότερα αρνητικά συναισθήματα και έχουν υψηλότερη αυτοεκτίμηση (Schreurs & Vandenbosch, 2020). 

Ενδεικτικό παράδειγμα: 

Όταν ένας 15χρονος συναντά σε ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης με έμφαση στην εικόνα (πχ. instagram) ένα προφίλ ατόμου με μια τέλεια εικόνα, πρέπει να αντιλαμβάνεται ότι το άτομο πίσω από αυτό δεν έχει απαραίτητα μια τέλεια ζωή. Παρά την επίγνωση αυτή, μπορεί να εξακολουθεί να συγκρίνει τον εαυτό του και να ζηλεύει, επειδή δεν ξέρει πώς να συμπεριφερθεί σε αυτή την κατάσταση. Από την άλλη πλευρά, κάποιος άλλος μπορεί να μάθει ορισμένες στρατηγικές αντιμετώπισης, όπως το να μην ακολουθεί λογαριασμούς που του προκαλούν αρνητικά συναισθήματα. Αυτό το άτομο μπορεί να ξέρει τι πρέπει να κάνει, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πράγματι θα το κάνει.  

Επομένως, είναι σημαντικό για τους εκπαιδευτικούς να αναπτύσσουν δραστηριότητες που ενθαρρύνουν τους μαθητές όχι μόνο να σκέφτονται κριτικά για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και πως να ενεργούν αποτελεσματικά στο διαδίκτυο. Με αυτόν τον τρόπο, οι μαθητές, εκτός του ότι αποκτούν δεξιότητες στην Παιδεία στα Μέσα, γίνονται πιο ανθεκτικοί και με αυτογνωσία στις διαδικτυακές τους αλληλεπιδράσεις.   

Schreurs, L., & Vandenbosch, L. (2020). Introducing the Social Media Literacy (SMILE) model with the case of the positivity bias on social media. Στο Journal of Children and Media (Τόμος. 15, Τεύχος 3, σσ. 320–337). Informa UK Limited. https://doi.org/10.1080/17482798.2020.1809481  

Ελέγξτε τη διάθεση των μαθητών σας

Όταν συζητάτε με τους μαθητές σας για τα συναισθήματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι χρήσιμο να τους προσφέρετε στρατηγικές για τη διαχείριση αυτών των συναισθημάτων. Επιπλέον, είναι πολύτιμο να ενθαρρύνετε τους μαθητές να μοιραστούν τις δικές τους προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων καταστάσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σίγουρα έχουν καλούς μηχανισμούς αντιμετώπισης, όπως το να εμπιστευτούν έναν φίλο ή να κάνουν ένα διάλειμμα από το smartphone τους ή την ψηφιακή τους συσκευή. 

Για να διατηρήσετε ένα ασφαλές μαθησιακό περιβάλλον, μπορείτε να παρουσιάσετε υποθετικά σενάρια στα οποία τα άτομα πλοηγούνται σε ποικίλες διαδικτυακές αλληλεπιδράσεις. Για παράδειγμα, τα σενάρια θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν ότι κάποιοι φίλοι έχουν βρεθεί χωρίς τους ίδιους και το ανακαλύπτουν από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ή το αίσθημα αποκλεισμού επειδή οι φίλοι δεν τους κάνουν tag ποτέ σε φωτογραφίες. 

Βασιζόμενοι στην ενότητα 2, όπου είδαμε ότι είναι σημαντικό να ρωτάτε τους μαθητές σας τι κάνουν στο διαδίκτυο, μπορείτε να δημιουργήσετε μια άσκηση για να μιλήσουν για τα συναισθήματά τους σε σχέση με συγκεκριμένο διαδικτυακό περιεχόμενο. 

Αυτή η προσέγγιση βασίζεται στο Vibe Check (Mediawijs, KU Leuven & WAT WAT - Βέλγιο).